تعزیه خوانها هر یک دفترچه یا دستکی دارند به نام دفتر که در آن متن نقشی راکه در تعزیه برعهده میگیرند نوشتهاند و برای هر تعزیه دفتری به همان نام دارند مثل دفتر شهادت حر ، دفتر شهادت امام و غیره تعزیه گردان هم علاوه براین دفتر یک دفترهم به نام دفتر فهرست دارد که ترتیب نقش ها درآن نوشته شده به همین دلیل است که گاه به تعزیه گردان فهرست گردان هم می گویند تعزیه گردان با استفاده از این دفتر نوبت ایفای نقش را به هر تعزیه خوان تذکرمی دهد . دراین دفتر یکی دوبیت وگاه تمام ابیات نقش آمده و درمواردی که تعزیه خوان فراموش می کند که باچه بیتی باید شروع کند تعزیه گردان بیت اول را برای او می خواند البته به گونه ای که مردم متوجه نشوند .درهرتعزیه یک نفرممکن است چند نقش حتی متضاد یکدیگر بر عهده بگیرد به طوری که گاه به دلیل کمبود تعزیه خوان اتفاق افتاده که دو نفر یک تعزیه کامل را اجرا کرده اند
بچه خوانها نیز نزد تعزیه گردان که به همه تعزیهها تسلط دارند تعلیم می بینند تعزیه گردان از آن ها میخواهد نخست اشعار تعزیه را حفظ کنند بعد آهنگ خواندن آن را به آن ها یاد می دهد و چون کارشان با عمل توأم است خیلی ز وددر کار خود مهارت پیدا می کنند
البته بچههایی برای این منظور انتخاب میشوند که صدای خوبی داشته باشند . بعدها که به سن نوجوانی رسیدند و از بچه خوانی به رتبه بالاتری راه یافتند مربی به هر یک ازشاگردان خود به تناسب نقشی که برای صدایشان مناسب است به تعلیم وتربیت آن ها می پردازد
دربرخی تعزیه ها نقش های غیر انسانی هم وجود دارد مثلاً درتعزیه امام جنیان نیز شرکت دارند. مشهورترین جن ها جعفر (زعفر ) جنی و عسکر و منصور جنی هستند که در صحرای کربلا با لشکر خود به یاری امام حسین آمدند اما امام کمک آنها را قبول نکرد زیرا دور از انصاف و جوانمردی میدانست که دشمنانش به دست نیرو های نامریی کشته شوند . کسانی که نقش جن رابرعهده میگیرند لباسهای غیر معمول و عجیب وغریب می پوشند .
و آخرین نکته این که وسیله اخباری تعزیه خوانی طبل و شیپور است که این روزها کم کم بلندگو جای آن را گرفته است . البته ازطبل وشیپور درحین تعزیه هم استفاده می شود واز وسایل اخباری لشکر اشقیاء است ومخالف خوان ها هربار در پایان یک دوره ازنقش خود ازآنان می خواهند که طبل و شیپور بزنند .
نظرات شما عزیزان: